Stary Kirkut w Olkuszu

Adres:

Olkusz, Kolorowa

GPS:

50° 16' 50.556" N 19° 33' 9.504" E

Pierwsze ślady obecności Żydów w Olkuszu pochodzą z 1317 roku; w najstarszej zachowanej Księdze Miejskiej jest mowa o dwóch domach należących do Żydów. Potem miasto uzyskało od Elżbiety Łokietkównej "przywilej" De non tolerandis Judaeis, który zakazywał tu Żydom osiedlania się. Ponownie pojawili się oni w Olkuszu w latach 1546-47. W 1584 r. wybudowano synagogę; z tego samego czasu pochodzi wzmianka o cmentarzu żydowskim na przedmieściu sławkowskim (ob. ul. Kolorowa). W początkach XX w. powstał drugi olkuski kirkut, przy ul. Jana Kantego. Stary żydowski cmentarz podczas II wojny światowej został zniszczony przez Niemców, którzy przez jego środek przekopali rów przeciwczołgowy, a większość macew i tumb (dwa rodzaje nagrobków) wywieźli do zbiornika przeciwpożarowego w Pomorzanach i na plac przyszkolny dawnego liceum przy ul. Piłsudskiego. Macewy przy ul. Piłsudskiego pozostają pod asfaltem, ale część tych, które znalazły się w ścianach zbiornika w Pomorzanach, niedawno zostalo wydobytych i umieszczonych w kilku rzędach na Starym Kirkucie. Najstarsze zinwentaryzowane nagrobki na cmentarzu pochodzą (pochodziły?) z 1609,1618,1652,1653r. Część z nich uległa jednak dewastacji w zakładzie kamieniarskim pod Kielcami, w połowie lat 90-tych, gdzie trafiły do... renowacji. Obecnie władze miasta zapewniają, że wkrótce kirkut zostanie ogrodzony, stanie też przed nim tablica informacyjna.

źródło: Starostwo Powiatowe w Olkuszu